Η μελέτη για νέο Βιολογικό Καθαρισμό στη νότια Πάρο έχει προκαλέσει αντιδράσεις από ιδιοκτήτες στην περιοχή, ενώ εξετάζεται και η αναβίωση ενός έργου που είχε απορριφθεί στο παρελθόν ως τεχνικά και περιβαλλοντικά μη βιώσιμο.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, μία ομάδα κατοίκων και ιδιοκτητών παραθεριστικών κατοικιών στη νότια Πάρο αντιλήφθηκε ότι η Δημοτική Υπηρεσία Ύδρευσης και Αποχέτευσης του νησιού προωθούσε την κατασκευή ενός νέου Βιολογικού Καθαρισμού (ή, πιο επίσημα, Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων, ΕΕΛ) στην περιοχή της Τρυπητής.
Η χωροθέτηση του έργου στο συγκεκριμένο σημείο προκάλεσε την αντίδρασή τους. Ισχυρίζονται ότι πρόκειται για ευαίσθητο οικοσύστημα (η περιοχή είναι ενταγμένη στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Πάρου ως «ιδιαίτερου φυσικού κάλλους») και σημαντικό σταθμό για μεταναστευτικά πουλιά. Σύμφωνα με τους διαφωνούντες, σε επιστολή που απέστειλαν στη ΔΕΥΑΠ, «η έκταση των επεμβάσεων στο υπάρχον δάσος θα είναι πολλαπλάσια και η επιβάρυνση του οικοσυστήματος μεγάλη και μη αναστρέψιμη».
Είναι έτσι τα πράγματα; Υπήρχε καλύτερη εναλλακτική χωροθέτηση ή κάποια διαφορετική, καλύτερη λύση; Ποια είναι τα επιχειρήματα της ΔΕΥΑ Πάρου για την Τρυπητή; Και πώς εντάσσεται το έργο στη γενικότερη κατάσταση με την αποχέτευση στο νησί, καθώς τα τελευταία χρόνια επεκτείνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς η δόμηση, ειδικά εκτός σχεδίου;
Η υφιστάμενη κατάσταση
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η Πάρος έχει σήμερα τρεις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων:
- Στο Κρωτήρι, εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή Παροικιάς.
- Στις Κολυμπήθρες, εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή Νάουσας.
- Στο Καμινάκι Μάρπησσας, εξυπηρετεί τους οικισμούς Πρόδρομος, Μάρμαρα, Μάρπησσας, Πίσω Λιβάδι και Λογαράς.
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της ΔΕΥΑ Πάρου, Νίκο Καραμανέ, με την κατασκευή δικτύου αποχέτευσης στις Λεύκες και την αναβάθμιση του Βιολογικού Καθαρισμού στο Καμινάκι Μάρπησσας, δύο έργα που υλοποιούνται αυτήν την στιγμή, ο Βιολογικός Καθαρισμός στο Καμινάκι σε μερικούς μήνες θα επεξεργάζεται και τα λύματα από τους ορεινούς οικισμούς του Κώστου και των Λευκών: «Η κατασκευή αποχετευτικού δικτύου στις Λεύκες και δικτύου μεταφοράς από τα δύο χωριά στον Βιολογικό Καθαρισμό θα κοστίσει 4 εκατομμύρια ευρώ· η αναβάθμιση του Βιολογικού Καθαρισμού θα κοστίσει 3,5 εκατομμύρια. Εκτιμώ ότι και τα δύο έργα, που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης, θα έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος της χρονιάς – ήδη έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 65-70%».


Επί του παρόντος, η ΔΕΥΑΠ έχει περίπου 19.200 ενεργά υδρόμετρα, εκ των οποίων 7.500 –λιγότερο από το 40%– είναι συνδεδεμένα με την αποχέτευση. Η σύνδεση του Κώστου και των Λευκών θα προσθέσει περίπου 2.000 ακόμα παροχές.

Η κατασκευή έργων αποχέτευσης σε οικισμούς Γ’ Προτεραιότητας (άνω των 2.000 κατοίκων) αποτελεί νομική υποχρέωση – η απουσία τους θα επιβάρυνε την Ελλάδα με πρόστιμα από την ΕΕ. Για έργα που εξυπηρετούν οικισμούς αυτής της κατηγορίας διατίθενται κοινοτικά κονδύλια. Στην Πάρο οικισμοί Γ’ Προτεραιότητας είναι μόνο η Παροικιά και η Νάουσα.
Έργα αποχέτευσης σε οικισμούς με λιγότερους κατοίκους, εξηγεί ο Καραμανές, μπορούσαν μέχρι πρότινος να χρηματοδοτηθούν μόνο με εθνικούς πόρους. «Τελευταία υπάρχει μια αλλαγή στον τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων έργων για οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους στα τουριστικά νησιά», λέει, σημειώνοντας ότι για τέτοια μέρη είναι «τελείως λάθος» η μέθοδος υπολογισμού βάσει του μόνιμου πληθυσμού, καθώς το καλοκαίρι ο πληθυσμός αυτός πολλαπλασιάζεται.


Η έκταση και η γεωγραφική διασπορά της εκτός σχεδίου δόμησης στο νησί έχουν ως συνέπεια τα έργα αποχέτευσης να είναι ιδιαίτερα υψηλού κόστους. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που το δυτικό τμήμα του νησιού εξακολουθεί να μη διαθέτει υποδομές αποχέτευσης.
Πριν από περίπου 20 χρόνια, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση του ιστορικού, την περίοδο που υλοποιούνταν τα έργα για τους Βιολογικούς Καθαρισμούς στην Παροικιά και τη Νάουσα, είχε γίνει προσπάθεια για την κατασκευή δικτύου αποχέτευσης στους νοτιοδυτικούς οικισμούς της Αλυκής και της Αγκαιριάς, καθώς και ενός ακόμα Βιολογικού Καθαρισμού. Το σημείο που είχε επιλεχθεί τότε ήταν ένας παλιός ΧΑΔΑ μεταξύ Φάραγγα και Αλυκής. Υπήρξαν όμως και τότε αντιδράσεις, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει το έργο.

Λίγο αργότερα, προτάθηκε η μεταφορά των λυμάτων από τους δύο οικισμούς στον υφιστάμενο Βιολογικό Καθαρισμό στο Καμινάκι Μάρπησσας. Η μεγάλη απόσταση, ωστόσο, των οικισμών από τον Βιολογικό Καθαρισμό σήμαινε ότι το έργο θα ήταν υψηλού κόστους και με πολλές τεχνικές δυσκολίες. Έτσι, μπήκε στον πάγο.
«Εγώ είχα αντιδράσει τότε», λέει στις «Βιώσιμες Κυκλάδες» ο Ηλίας Νόκας, επικεφαλής της Διεύθυνσης Υδάτων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Νοτίου Αιγαίου. «Ήταν μία πρόταση απαράδεκτη από τεχνική, περιβαλλοντική και χωροταξική άποψη. Δεν μπορείς να στέλνεις τα λύματα στην άλλη άκρη του νησιού, 13-14 χιλιόμετρα μακριά». «Ήταν όντως ένα τρομακτικά ακριβό έργο για τα δεδομένα της εποχής», συμφωνεί ο Καραμανές.
Νέα δεδομένα και εναλλακτικές
Τα τελευταία χρόνια, η εκρηκτική αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας, ειδικά στη δυτική Πάρο, με αφορμή και την κατασκευή νέου αεροδρομίου, έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα. Η ζήτηση νερού έχει εκτοξευθεί.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΥΑ, οι αιτήσεις για νέες συνδέσεις κυμαίνονται μεταξύ 500 και 1.000 ετησίως, με την ετήσια κατανάλωση νερού να έχει αυξηθεί από 1,5 σε 2,35 εκατομμύρια κυβικά μέτρα μέσα σε μόλις επτά χρόνια (2016-23). Αντίστοιχα αυξάνεται και η παραγωγή λυμάτων, τα οποία στην περιοχή Αλυκής και Αγκαιριάς διοχετεύονται στον υδροφόρο ορίζοντα μέσω απορροφητικών βόθρων ή ακόμη και –παρανόμως– στη θάλασσα.

«Για τη χωροθέτηση του νέου Βιολογικού Καθαρισμού υπήρξαν αρκετές σκέψεις και η αναζήτηση κράτησε τουλάχιστον δύο χρόνια», σημειώνει ο Καραμανές, αναγνωρίζοντας ότι «οι Βιολογικοί Καθαρισμοί είναι σαν τους χώρους ταφής απορριμμάτων – όλοι θέλουν να υπάρχουν, αλλά κανείς δεν τους θέλει στην πόρτα του».
Είχαν εξεταστεί κι άλλες λύσεις πλην της Τρυπητής. Μία από αυτές ήταν το παλιό παράνομο λατομείο στην περιοχή Βουτάκου, κοντά στο νέο αεροδρόμιο. Το τοπίο εκεί ήταν ήδη τραυματισμένο, εξηγεί ο Καραμανές, και ο περιβάλλον χώρος ήταν δασικός, άρα το τίμημα αγοράς του μάλλον θα ήταν χαμηλό.
Από την άλλη, το έργο θα έπρεπε να επεκταθεί σε μέρος της δασικής έκτασης. Επιπλέον, όπως εξηγεί ο Καραμανές, τα επεξεργασμένα λύματα θα έπρεπε να διατεθούν στη θάλασσα με υποθαλάσσιο αγωγό, αυξάνοντας το κόστος και προκαλώντας όχληση στην παραλία του Βουτάκου, «μια από τις πιο φημισμένες της περιοχής». Τέλος, η έκταση είναι ιδιωτική δασική, γεγονός που θα έκανε εξαιρετικά δύσκολη και χρονοβόρα τη διαδικασία πώλησης.
Μία άλλη πρόταση αφορούσε έκταση εντός του παλιού αεροδρομίου, στα όρια του οικισμού της Αλυκής, που πέρασε πολύ πρόσφατα, μετά από πολυετή διαμάχη, στην ιδιοκτησία του Δήμου. Η έκταση εκεί ήταν πολύ κοντά στον οικισμό, οπότε η κατασκευή, η λειτουργία και η συντήρηση του αποχετευτικού δικτύου θα ήταν πιο φθηνή, ενώ η περιοχή επέτρεπε να καμουφλαριστεί σε σημαντικό βαθμό η εγκατάσταση. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως, σύμφωνα με τον Καραμανέ, το προϊόν της επεξεργασίας θα έπρεπε να διατίθεται στη θάλασσα με αγωγό, που θα κατασκευαζόταν «μπροστά από τις παραλίες της Αγκαιριάς». Η εγγύτητα στον οικισμό, επιπλέον, θεωρήθηκε ότι αυξάνει τις πιθανότητες προσφυγών και διαμαρτυριών κατά του έργου.
Ούτε οι προσπάθειες για εξεύρεση ιδιωτικού οικοπέδου περιμετρικά της Αγκαιριάς τελεσφόρησαν. Οι ιδιοκτήτες στην περιοχή τους οποίους προσέγγισε η ΔΕΥΑ, ακόμη και αν το ακίνητό τους ήταν μακριά από τη θάλασσα, ήθελαν να το αξιοποιήσουν τουριστικά – και σίγουρα όχι να το παραχωρήσουν για την κατασκευή Βιολογικού Καθαρισμού.
Η επιλογή της Τρυπητής
Κάπως έτσι κατέληξε η ΔΕΥΑΠ στην επιλογή της Τρυπητής, σε δημοτική έκταση 628,7 στρεμμάτων. Ο γενικός διευθυντής της ΔΕΥΑ Πάρου μιλά για μία «υπερσύγχρονη» ΕΕΛ που θα δίνει ανακυκλωμένο νερό τριτοβάθμιας επεξεργασίας (οι άλλες τρεις, πλην επεκτάσεων, κάνουν δευτεροβάθμια επεξεργασία, που είναι η ελάχιστη προϋπόθεση για να επιτραπεί η απόρριψη στη θάλασσα). «Τεχνικά, είναι μακράν το καλύτερο σημείο» για νέο Βιολογικό Καθαρισμό στο νησί, λέει.

Όπως εξηγεί, «έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί από 300 κ.μ./ημέρα, που προβλέπεται να είναι η παροχή το χειμώνα, μέχρι και τουλάχιστον 1.870 κ.μ./ημέρα τους θερινούς μήνες», ενώ το σημείο «δίνει τη δυνατότητα για μελλοντική επέκταση του δικτύου και προς ανατολικά, καλύπτοντας τους οικισμούς Δρυός, Γλυφά και Άσπρο Χωριό». Η εγκατάσταση θα είναι μακριά από οικισμούς, άρα, σύμφωνα με τη ΔΕΥΑ, η οπτική όχληση, η όχληση από οσμές και η κυκλοφοριακή επιβάρυνση θα είναι μηδαμινές, ενώ είναι μακριά και από επισκέψιμες παραλίες.
Το προϊόν της τριτοβάθμιας επεξεργασίας, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της ΔΕΥΑΠ, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την άρδευση εξοχικών και ξενοδοχείων στην ευρύτερη περιοχή. «Από τα στοιχεία που έχουμε από τα υδρόμετρα, σε τέτοιες εγκαταστάσεις τουλάχιστον το 60% του νερού που καταναλώνεται πηγαίνει για άρδευση του περιβάλλοντος χώρου» λέει. «Γενικά, τα επόμενα χρόνια πρέπει να αξιοποιήσουμε στην Πάρο το ανακυκλωμένο νερό για άρδευση, με στόχο να εξοικονομήσουμε αντίστοιχες ποσότητες πόσιμου νερού για να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες για ύδρευση. Η πλήρης αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση ως και 30-40%».

Πάντως, όπως σημειώνει ο Ηλίας Νόκας, το σχέδιο της άρδευσης με νερό από τη νέα ΕΕΛ, αν κατασκευαστεί, προς το παρόν δεν είναι εφικτό. Όπως εξηγεί, δεν υπάρχει δίκτυο και το κόστος μεταφοράς με βυτίο προς τα σπίτια θα είναι απαγορευτικό. (Αντιθέτως, σημειώνει, όταν γίνει η αναβάθμιση της ΕΕΛ στις Κολυμπήθρες ώστε να κάνει τριτοβάθμια επεξεργασία, θα μπορεί να συνδεθεί με το υφιστάμενο αρδευτικό δίκτυο στην περιοχή με μία συμπληρωματική επένδυση για 3 χιλιόμετρα σωληνώσεων και να αντικαταστήσει το «κακής ποιότητας» νερό που παίρνουν οι αγρότες από τη γεώτρηση της περιοχής. Τριτοβάθμια θα είναι η επεξεργασία και στο Καμινάκι Μάρπησσας όταν ολοκληρωθεί το έργο αναβάθμισης).
Κρίσιμης σημασίας, όπως λέει ο Καραμανές, είναι ότι στην Τρυπητή η περίσσεια των επεξεργασμένων λυμάτων θα οδηγείται σε τρεις παρακείμενες γεωτρήσεις, που θα φτάνουν πιο βαθιά από την στάθμη της θάλασσας. Έτσι, θα απορρίπτεται χωρίς την ανάγκη αγωγού, λόγω της φύσης του εδάφους στην περιοχή (διάτρητοι ασβεστόλιθοι), και θα δρα ως ανάσχεση για την περαιτέρω υφαλμύρινση του υδροφόρου ορίζοντα. «Έχει ήδη γίνει μία δοκιμαστική γεώτρηση και μοιάζει να λειτουργεί όπως προβλέπεται, η γεωλογία το επιτρέπει», αναφέρει ο Ηλίας Νόκας.
Ο Καραμανές λέει επίσης ότι η ΕΕΛ στην Τρυπητή «θα έχει πολύ μικρή κάλυψη γης, σε σύγκριση με αντίστοιχες ΕΕΛ παλαιότερης τεχνολογίας» (συγκεκριμένα η ΕΕΛ θα καλύπτει μια επιφάνεια 7,2 στρεμμάτων, μόλις το 1,1% της συνολικά διαθέσιμης έκτασης). Δίπλα στη νέα ΕΕΛ έχει σχεδιαστεί να γίνει ένα περιβαλλοντικό πάρκο 9 στρεμμάτων, προσβάσιμο στο κοινό, αλλά και ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 1MW, σε έκταση περίπου 20 στρεμμάτων, που θα καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του έργου.

Ο προϋπολογισμός του έργου, σύμφωνα με τη ΔΕΥΑΠ, ανέρχεται σε 8.380.000 ευρώ. Η κατασκευή του αποχετευτικού δικτύου και των αγωγών στην Αλυκή και την Αγκαιριά θα κοστίσει επιπλέον 6,7 εκατομμύρια, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 15 εκατομμύρια ευρώ.
Ο Καραμανές τονίζει το επείγον του πράγματος. «Οι κάτοικοι της περιοχής έχασαν την ευκαιρία να γίνει δίκτυο πριν από περίπου 20 χρόνια, όταν αντέδρασαν χωρίς σοβαρό λόγο», λέει. «Σήμερα, δεν υπάρχει δικαιολογία. Ήδη υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την ποιότητα του θαλασσινού νερού στην Αλυκή, καθώς οι απορροφητικοί βόθροι καταλήγουν εμμέσως πλην σαφώς, στη θάλασσα. Μπορεί οι πολίτες να μην το αντιλαμβάνονται γιατί δεν το βλέπουν, αλλά το πρόβλημα είναι υπαρκτό. Αν δεν γίνουν υποδομές το συντομότερο, δεν νομίζω ότι σε λίγα χρόνια θα μπορούν να κάνουν μπάνιο στις ωραίες παραλίες της περιοχής».
Οι ενστάσεις
Τα επιχειρήματα αυτά δεν πείθουν τους πάντες. Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες παραθεριστικών κατοικιών της περιοχής θορυβήθηκαν όταν έμαθαν για την επιλογή της Τρυπητής για την νέα ΕΕΛ. «Όλοι εμείς που έχουμε κάποια χρόνια εξοχικό στην Πάρο», λέει στις «Βιώσιμες Κυκλάδες» άτομο με σπίτι στην περιοχή, «έχουμε ένα δίκτυο επικοινωνίας. Τον Σεπτέμβριο, λοιπόν, κάποιος μας σφύριξε ότι υπάρχει σχέδιο για Βιολογικό Καθαρισμό στην Τρυπητή. Όλοι συμφωνούμε ότι χρειάζεται μια επιπλέον ΕΕΛ για τη δυτική Πάρο, αλλά το σημείο μας προβλημάτισε».
Οι ιδιοκτήτες των παραθεριστικών κατοικιών ήρθαν σε επαφή με τον δραστήριο Κυνηγετικό Σύλλογο της Πάρου –η περιοχή είναι προνομιακό σημείο για κυνήγι– και άρχισαν να το ψάχνουν. Στην επιστολή που αναφέραμε στην εισαγωγή, την οποία υπογράφουν μερικές δεκάδες κάτοικοι και ιδιοκτήτες εξοχικών, και την οποία απέστειλαν στη ΔΕΥΑ και τον Δήμο, εκφράζουν την «κατηγορηματική» αντίθεσή τους στην κατασκευή ΕΕΛ στην Τρυπητή. Αναφέρουν ότι η περιοχή «αποτελεί ένα εν δυνάμει αυτοτελές οικοσύστημα, από τα λίγα εναπομείναντα λόγω της δόμησης πλήθους λόφων με το σύστημα υπόσκαφων».
Η υλοποίηση του έργου, ισχυρίζονται, θα προκαλέσει «καταστροφή σημαντικού μέρους του μοναδικού στην Πάρο παράκτιου ενδημικού δάσους», εκδίωξη των αποδημητικών πουλιών λόγω των θορύβων της εγκατάστασης, των αντανακλάσεων των φωτοβολταϊκών και του φωτισμού. (Η ΜΠΕ για το έργο εκτιμά ότι θα έχει «μηδαμινή επίδραση» στα αποδημητικά πουλιά).
Ωστόσο, όπως οι ίδιοι παραδέχονται, δεν έχουν να προτείνουν συγκεκριμένη εναλλακτική, πέρα από ένα εγκαταλελειμμένο νταμάρι κοντά στην Αλυκή για την ιδιοκτησία του οποίου ο Δήμος βρίσκεται σε δικαστική διαμάχη με εταιρεία τσιμέντου του νησιού.
Ο Καραμανές συναντήθηκε με εκπρόσωπο των ιδιοκτητών της περιοχής λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές, και στη συνέχεια του απέστειλε email όπου παρέθετε αναλυτικά το σκεπτικό της ΔΕΥΑΠ για τη χωροθέτηση στην Τρυπητή. Έκτοτε, λένε οι κάτοικοι, δεν έχουν κάποια νέα ενημέρωση.
Το σχέδιο Β
Παρά τη μελέτη της ΔΕΥΑΠ για την Τρυπητή, πάντως, ο Δήμος δεν έχει αποφασίσει πώς θα κινηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες των «Βιώσιμων Κυκλάδων», η αρμόδια επιτροπή, στις προτάσεις της προς το μελετητικό γραφείο που συντάσσει το νέο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο για την Πάρο στο πλαίσιο του προγράμματος πολεοδομικών μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», θα συμπεριλάβει δύο εναλλακτικές: την κατασκευή νέου Βιολογικού Καθαρισμού στην Τρυπητή ή την αναβίωση ενός παλιού σχεδίου για τη μεταφορά των λυμάτων της Αλυκής και της Αγκαιριάς στον Βιολογικό Καθαρισμό στο Καμινάκι της Μάρπησσας.

Η δεύτερη αυτή λύση, μάλιστα, αποτελεί μικρότερο γραφειοκρατικό πονοκέφαλο, καθώς μπορεί να υλοποιηθεί εντός του πλαισίου του υφιστάμενου (από το 2012) Γενικού Πολεοδομικού Πλαισίου της Πάρου. Οι δύο βασικές οδοί για να εγκριθεί η κατασκευή νέου Βιολογικού Καθαρισμού στην Τρυπητή είναι είτε η θεσμοθέτηση του νέου ΤΠΣ με Προεδρικό Διάταγμα (το νωρίτερο το 2027), είτε η τροποποίηση του υφιστάμενου ΓΠΣ. Την τροποποίηση πρέπει να την αιτηθεί ο Δήμος και να την εγκρίνει η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ν. Αιγαίου.
Ο Νίκος Καραμανές επιβεβαιώνει ότι η ΔΕΥΑ έχει αναθέσει νέα μελέτη για να επανεξετάσει το ενδεχόμενο μεταφοράς των λυμάτων από τους οικισμούς της νοτιοδυτικής Πάρου στη Μάρπησσα, με το σκεπτικό ότι η πρόοδος της τεχνολογίας καθιστά το έργο λιγότερο οχληρό και λιγότερο κοστοβόρο. Η μελέτη αναμένεται να είναι έτοιμη τον Αύγουστο. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, ενδέχεται να κοστίσει λιγότερο από τον νέο Βιολογικό Καθαρισμό και το αποχετευτικό δίκτυο που θα τον συνοδεύσει –πιο κοντά στα 10 παρά στα 15 εκατομμύρια– ενώ μπορεί να οδηγήσει στη αύξηση των συνδέσεων με το αποχετευτικό δίκτυο (των σπιτιών κατά μήκος της διαδρομής από τα νοτιοδυτικά ως τη Μάρπησσα) κατά 25-30% σε σύγκριση με τη λύση της Τρυπητής.
Για τον Ηλία Νόκα, πάντως, η αναβίωση της μεταφοράς των λυμάτων στη Μάρπησσα παραμένει απαράδεκτη από κάθε άποψη. Ειδικά για τη σύνδεση των κατοικιών από όπου θα περάσει το δίκτυο, είναι κάθετος: «Επειδή κάποιος έχτισε σπίτι στη μέση του πουθενά, πρέπει τώρα να δαπανήσουμε δημόσιο χρήμα για να τον συνδέσουμε με την αποχέτευση; Ας φτιάξει στεγανό βόθρο –κανενός δεν είναι στεγανός– ή, ακόμα καλύτερα, ας φτιάξει δικό του βιολογικό».
Μένει να φανεί ποια λύση θα προτιμηθεί – και τι μήνυμα θα στείλει σε όσους έχουν χτίσει εκτός σχεδίου, ή προτίθενται να το κάνουν στο προσεχές μέλλον.
Κεντρική εικόνα: Η ΕΕΛ Μάρπησσας. [ΔΕΥΑ Πάρου]