Ένα υψηλής ποιότητας συνέδριο με θέμα την βιωσιμότητα στη σύγχρονη τουριστική βιομηχανία των Κυκλάδων έγινε το διήμερο 18 και 19 Νοεμβρίου, στο Γρυπάρειο πολιτιστικό κέντρο της Μυκόνου.
Ο καθηγητής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Πάρις Τσάρτας σημείωσε ότι αυτή η βιομηχανία «στηρίζεται στο μαζικό πρότυπο ανάπτυξης και η βιωσιμότητα ως έννοια ειναι απούσα», και διέγραψε ως λύση την «χωροχρονική κατανομή των τουριστών με την διεύρυνση της σεζόν». Ο συνάδελφός του Γιάννης Σπιλάνης από τον Πανεπιστήμιο Αιγαίου έθεσε το ερώτημα αν είναι δυνατόν να αυξάνονται επ’ αόριστον οι τουριστικές ροές, και σημείωσε ότι από το 2005 τα έσοδα ανά διανυκτέρευση παραμένουν σταθερά. «Το θέμα έχει περιπλακεί από την επιδρομή του real estate και την μετακίνηση του βάρους της κερδοφορίας από την παραγωγή στην αρχική επενδυση» (σ.σ. τιμή αγοράς και μεταπώλησης των ακινήτων).
Σε προορισμούς όπως η Μύκονος υπάρχει καλύτερη απόδοση των κεφαλαίων και υψηλότερη κατά κεφαλήν δαπάνη
Η Έφη Σαραντάκου από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής σημείωσε ότι η Μύκονος έχει περάσει σε ένα νέο κύκλο ανάπτυξης, διαψεύδοντας το δόγμα ότι όσο ο τουρισμός «τουριστικοποιείται» οδηγείται σε κάμψη, καθώς ο πορισμός κάνει τον κύκλο του. Τόνισε επίσης ότι το κρίσιμο ζήτημα είναι η οργάνωση του χώρου, όπου όμως «η πολιτεία δεν είναι ειλικρινής θεσπίζοντας ένα αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο με έναν ισχνό ελεγκτικό μηχανισμό» για να προσθέσει ότι «η έλλειψη χωροταξικών σχεδίων είναι χειρότερη από κακά χωροταξικά σχέδια».
Ο Μάρω Ευαγγελίδου από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) έκανε συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάγκη να μελετηθούν νέα οδικά δίκτυα στα νησιά χωρίς η πρόσβαση ακινήτου στο δρόμο να συνεπάγεται την δυνατότητα έκδοσης οικοδομικής άδειας, ενώ αναφέρθηκε στις προτάσεις της ΕΛΛΕΤ μετά την εκπόνηση της μελέτης για τη φέρουσα ικανότητα της Σαντορίνης, ζητώντας ορθή τιμολογιακή πολιτική για το νερό, αλλαγή των ενεργειακών πηγών με την προσθήκη της γεωθερμίας και απαγόρευση της τροποποίησης χρήσης της αγροτικής γης, ενώ ζήτησε το «εργαλείο της φέρουσας ικανότητας των τόπων (ο μέγιστος αριθμός ανθρώπων που μπορούν να φιλοξενούνται σε ένα τόπο χωρίς να υποβαθμίζεται το περιβάλλον) να έχει θεσμική ισχύ». Για το καθεστώς των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων η κ. Ευαγγελίδου είπε ότι τα ειδικά καθεστώτα δεν πρέπει να είναι τόσο διευκολυντικά για τον επενδυτή και θα πρέπει να συνεκτιμάται η ανάγκη συνεισφοράς του (πχ σε γη ή απασχόληση).
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟ) Γιάννης Δρίνης σημείωσε ότι «η πολιτιστική κληρονομιά ήταν πάντα ενταγμένη στις εμπορικές συναλλαγές» και έθεσε το ερώτημα αν όντως ο τουρισμός καταστρέφει την πολιτιστική κληρονομιά, καθώς οι νησιώτες «θέλουν να δείχνουν αυτό που είναι». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι το Συμβούλιο για την άϋλη πολιτιστική κληρονομιά, ένα νέο όργανο του ΥΠΠΟ, θα μπορεί να εισηγείται και την διατήρηση των υλικών προϋποθέσεων «για την άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας που συνδέεται με την πολιτιστική κληρονομιά». Τέλος ανακοίνωσε ότι το 2024 η χώρα θα επιδιώξει την ένταξη στον κατάλογο της πολιτιστικής κληρονομιάς την παραδοσιακή τυροκομία των Κυκλάδων.
Στο συνέδριο παρενέβησαν πολλοί κάτοικοι της Μυκόνου και εκπρόσωποι κινήσεων Πολιτών από την Πάρο, τη Σίφνο, την Τήνο και την Ίο.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στη Δέσποινα Νάζου και στην Άννα Καμμή για την εξαιρετική οργάνωση του συνεδρίου.