Το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα της νόσου των αιγοπροβάτων στις Κυκλάδες, επιβεβαιώθηκε την περασμένη Πέμπτη σε κτηνοτροφική μονάδα στα βόρεια της Άνδρου.
«Είμαστε το πρώτο νησί των Κυκλάδων που εντοπίστηκε κρούσμα ευλογιάς. Όσο είμαι στην υπηρεσία τα τελευταία 20 χρόνια δεν έχει υπάρξει κάτι αντίστοιχο», μας λέει ο Γιώργος Φιλιππίδης, γεωπόνος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στο επαρχείο της Άνδρου, μέλος της επιτροπής που συστάθηκε για τη θανάτωση των ζώων με αρμοδιότητα στις ζωοτροφές και την διακίνησή τους.
«Μια μέρα αφότου επιβεβαιώθηκε το κρούσμα θανατώθηκαν όλα τα ζώα της εκμετάλλευσης, τα 230 αιγοπρόβατα του συγκεκριμένου παραγωγού. Ευτυχώς, δεν έχουμε βρει αλλού και ελπίζουμε να μη βρούμε. Τα καταγεγραμμένα στο μητρώο της κτηνιατρικής αιγοπρόβατα στο νησί είναι γύρω στις 35.000. Έχει γίνει έλεγχος όλων των αιγοπροβάτων στη ζώνη προστασίας από την κτηνίατρο και τώρα συνεχίζει στη ζώνη επιτήρησης η οποία περιλαμβάνει πάνω το ⅓ του νησιού. Από κει και πέρα διεξάγεται έλεγχος στις ζωοτροφές ώστε να μη μεταφερθεί το πρόβλημα αλλού. Έχουν παρθεί αποφάσεις να υπάρξει μια ζώνη απολύμανσης για το οχήματα που μπαίνουν και βγαίνουν από το λιμάνι».
«Προς το παρόν η κατάσταση ειναι ελεγχόμενη, δεν μπορώ όμως να ξέρω για τις επόμενες μέρες, μιλάω πάντα με βάση την κάθε μέρα που περνάει», λέει στην «Βιώσιμες Κυκλάδες» η κτηνίατρος και προϊστάμενη του Tμήματος Πρωτογενή Τομέα της Περιφέρειας στην Άνδρο, Κατερίνα Μανούσου, η οποία διενεργεί αυτή την ώρα κλινικές εξετάσεις στα αιγοπρόβατα της ζώνης επιτήρησης. «Όσο εξετάζουμε και δεν βρίσκουμε ύποπτα περιστατικά ή δεν έχουμε ενημερώσεις από τις υπάρχουσες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που έχουν εξεταστεί, είμαστε ήσυχοι. Αλλά αυτό είναι κάτι που ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί να αλλάξει».
Η ζώνη προστασίας έχει όριο τα τρία χιλιόμετρα γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή και περιλαμβάνει περίπου 40 εκμεταλλεύσεις. Σύμφωνα με την Μανούσου, εκεί είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος διασποράς της νόσου. Η ζώνη επιτήρησης έχει κυκλική ακτίνα 10 χιλιόμετρων γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή και εκεί ο κίνδυνος θεωρείται υπαρκτός αλλά μικρότερος σε σχέση με τη ζώνη προστασίας. Σε αυτή τη περιοχή συναντώνται 150 μονάδες. Σε όλο το νησί, οι κτηνοτροφικές μονάδες, ακόμα και αυτές που έχουν μηδενικό ζωικό κεφάλαιο είναι περίπου 530 μονάδες. «Μόλις τελειώσουμε και με τη ζώνη επιτήρησης θα κάνουμε δειγματοληπτικούς ελέγχους και στην υπόλοιπη περιφερειακή ενότητα όπως μας έχουν υποδείξει» συμπληρώνει η κτηνίατρος του νησιού.
Η ευλογιά είναι ιογενής ασθένεια, που προσβάλει μόνο τα μικρά μηρυκαστικά, δηλαδή τα πρόβατα και τις κατσίκες. Τα πρόβατα είναι πιο ευπαθή από τις κατσίκες – τα κοπάδια που μολύνονται. Ο ιός παραμένει μολυσματικός για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιβάλλον (σε σκεύη, αντικείμενα τροφές, οχήματα), για περίπου 6-8 μήνες. Οι έλεγχοι διεξάγονται με εξέταση συμπτωμάτων, «είναι πολύ χαρακτηριστικά τα συμπτώματα της ευλογιάς, με κοκκινίλες, σπυράκια και τα λοιπά, είναι εύκολο να τα διαπιστώσει κανείς. Σε περίπτωση που βρεθεί κάτι ύποπτο, τότε στέλνει δείγματα για ανάλυση όπως έγινε και με το πρώτο κρούσμα, που επιβεβαιώθηκε από τα εργαστήρια του υπουργείου», συμπληρώνει ο Φιλιππίδης. «Αν θεωρήσουμε ότι έχουμε προλάβει την πρώτη εστία, λογικό είναι να μην μεταδοθεί, από κει και πέρα οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς είναι πάρα πολλοί και είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθούν, μεταφέρεται με λάστιχα αυτοκινήτων, παππούτσια, το οτιδήποτε, και έχει και πάρα πολύ μεγάλο χρόνο που μπορεί να μείνει ζωντανό το μικρόβιο. Οπότε δεν μπορούμε να ξέρουμε πως έφτασε στη συγκεκριμένη κτηνοτροφική εκμετάλλευση».
Τα μέτρα για την αποτροπή της μετάδοσης επιβάλουν την απαγόρευση μετακίνησης ζώων και ζωοτροφών. Το νησί έχει κηρυχθεί σε κατάσταση αυξημένης επιτήρησης από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, για την επαπειλούμενη εξάπλωση της ζωονόσου. Θα δημιουργηθεί ειδικός χώρος απολύμανσης στο λιμάνι του Γαυρίου και θα διεξάγεται αυστηρός σε έλεγχος στην είσοδο των εισερχομένων ζωοτροφών από το λιμάνι της Ραφήνας και του Γαυρίου. Αστυνομικές και Λιμενικές Αρχές θα πραγματοποιούν ελέγχους λαι θα επιβάλλουν στους παραβάτες αυστηρές ποινές.
| Χρήσιμα στοιχεία για την ευλογιά των προβάτων |
|---|
| Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, καθώς δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Τα προληπτικά μέτρα έχουν στόχο την αποφυγή διασποράς από ζώο σε ζώο και την εκρίζωση της νόσου. Τα μέτρα εφαρμόζονται και στις αίγες, καθώς αποτελούν φορείς μετάδοσης. Είναι ασφαλές το γάλα; Ναι, το γάλα είναι ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση μετά από θερμική επεξεργασία υψηλής παστερίωσης. Είναι ασφαλές το κρέας; Το κρέας μπορεί να καταναλωθεί κανονικά. Συμπτώματα Δερματικές αλλοιώσεις: Κηλίδες και βλατίδες στο κεφάλι και στα άτριχα μέρη, που εξελίσσονται σε εφελκίδες. Τα νοσούντα ζώα μπορούν επίσης να παρουσιάσουν πυρετό, διόγκωση λεμφαδένων, μείωση γαλακτοπαραγωγής, ανορεξία, κατάπτωση, επιπεφυκίτιδα, ρινίτιδα, βλεννοπυώδες ρινικό έκκριμα, σιελόρροια, πνευμονία. Σε υποψία νόσησης: Ενημερώστε άμεσα τις κτηνιατρικές υπηρεσίες. Απομονώστε το άρρωστο ζώο και περιορίστε το κοπάδι. Διαχείριση της νόσου Ακολουθούμε το ευρωπαϊκό σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την εκρίζωση της νόσου: 1. Θανάτωση και υγειονομική ταφή των ζώων στη μολυσμένη εκμετάλλευση. 2. Οριοθέτηση ζωνών προστασίας τριών χλμ. και επιτήρησης δέκα χλμ γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή. 3. Διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας. 4. Καταβολή ενισχυμένης αποζημίωσης στους κτηνοτρόφους. |
Όπως επισημαίνει η Μανούσου: «είναι σημαντικό οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι να προστατεύσουνε τα κοπάδια τους γιατί είναι η περιουσία τους. Εμείς τους ενημερώνουμε όλους έναν προς έναν, έχουμε μαζί μας και φωτογραφικό υλικό. Ό,τι μπορούμε να κάνουμε θα το κάνουμε, αλλά πρέπει και οι ίδιοι να είναι ενημερωμένοι πάντα και άμεσα να κινητοποιούνται. Έχουμε πει ανά πάσα ώρα και στιγμή να μας παίρνουν τηλέφωνο». Η εικόνα που μας μεταφέρει από την τοπική κοινότητα είναι ότι «όλοι είναι πολύ κινητοποιημένοι και πολύ φοβισμένοι».
«Η μετάδοση της ευλογιάς στα ανεπιτήρητα ζώα του νησιού είναι ένας μεγάλος κίνδυνος», συμπληρώνει ο Φιλιππίδης. «Η Περιφέρεια μας ενημέρωσε ότι αν υπάρξει θέμα, θα μας ενισχύσει και με άλλους κτηνιάτρους και γεωπόνους, αλλά προς το παρόν η κατάσταση είναι ελεγχόμενη από τη στιγμή που δεν εμφανίζεται άλλο κρούσμα» καταλήγει.
Με αφορμή το διαπιστωμένο κρούσμα στην Άνδρο πραγματοποιήθηκε χθες έκτακτη συνεδρίαση του Τοπικού Επιχειρησιακού Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας (ΤΕΣΟΠΠ) του Δήμου Τήνου με μοναδικό θέμα τη «Λήψη προληπτικών μέτρων αντιμετώπισης της νόσου της ευλογιάς των αιγοπροβάτων». Λόγω της μεγάλης διακίνησης ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων που διαπιστώνεται στο νησί, ένα κρούσμα στην Τήνο θα μπορούσε να μετατραπεί σε ανεξέλεγκτο πρόβλημα.
Κατά την επίσκεψή μας την περασμένη εβδομάδα στην Τήνο, πολλοί μας μίλησαν για το πρόβλημα των ανεπιτήρητων κατσικιών (που δεν επιτηρούνται από βοσκούς). Σύμφωνα με τις πληροφορίες των «Βιώσιμων Κυκλάδων», ο πληθυσμός τους στο νησί ανέρχεται στις 6.000-10.000. «Οι κατσίκες μεταφέρουν το συγκεκριμένο στέλεχος του ιού χωρίς συμπτώματα», επισημαίνει ο Ιωάννης Ασπρόμουγγος, γεωπόνος Τμήματος Αγροτικής Οικονομίας Τήνου. «Επειδή έχουμε το πρόβλημα με τα ανεπιτήρητα, σε περίπτωση που κάποιο από αυτά τα ζώα κολλήσει τον ιό, είναι ελεύθερο να το μεταφέρει παντού στο νησί. Η κατάσταση τότε θα είναι ανεξέλεγκτη».
