Στη σημερινή ενημέρωση του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, παρουσία του πρωθυπουργού, οι ακαδημαϊκοί ήταν καθησυχαστικοί για τη σεισμική δραστηριότητα ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Αμοργό.
Μεταξύ άλλων συζητήθηκε η ηφαιστειακή δραστηριότητα που παρατηρείται από τον Σεπτέμβριο στη Νέα Καμένη, οι κατολισθητικοί κίνδυνοι στη Σαντορίνη και η σεισμική δραστηριότητα στο ρήγμα της Ανύδρου, την οποία ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε ως «το πιο ανησυχητικό φαινόμενο» από τα τρία.
Σχετικά με την ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Νέα Καμένη, παρουσιάζοντας χάρτες και γραφήματα, ο Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής φυσικής λιθόσφαιρας σεισμολογίας και εφαρμοσμένης γεωφυσικής του ΑΠΘ, εξήγησε ότι τον Σεπτέμβριο του 2024 ξεκίνησε μια ήπια σεισμική δραστηριότητα στο κέντρο της Καλντέρας, με τον μέγιστο σεισμό στα 3,5 Ρίχτερ. Παραπέμποντας στο Δελτίο Τύπου του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας της περασμένης εβδομάδας, ο καθηγητής μας ενημέρωσε ότι παρατηρείται μια μικρή αύξηση στις ατμίδες της Καμένης, που δείχνει ότι υπάρχει ήπια σεισμοηφαιστειακή διέγερση στη Σαντορίνη. Μας επισημάνει όμως, ότι αυτό το φαινόμενο είναι πολύ «αργό σε εξέλιξη» και ταυτόχρονα κάτι διαφορετικό από την πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα.
Σχετικά με την υπάρχουσα σεισμική δραστηριότητα, ο Παπαζάχος εξήγησε ότι οι πρώτοι σεισμοί καταγράφηκαν στις 26 Ιανουαρίου κοντά στη Σαντορίνη και σταθερά απομακρύνθηκαν προς τα βορειοανατολικά. Από τις 2 Φεβρουαρίου παρατηρείται κλιμάκωση των σεισμών στην περιοχή της Ανύδρου. Ο Παπαζάχος τονίζει ότι ενώ μπορεί να υπάρξει κάποιος ισχυρότερος σεισμός, «η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα καλύτερο σενάριο», αλλά «σε κάθε περίπτωση, οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις το επόμενο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι».
Δείτε την παρουσίαση «Παρακολούθηση Σαντορίνης-Τρέχουσα κατάσταση ηφαιστείου-Τρέχουσα Σεισμικότητα στην Άνυδρο» εδώ.
Στη δική της παρουσίαση, η Παρασκευή Νομικού, καθηγήτρια στον τομέα Γεωγραφίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, εξήγησε ότι οι επιστήμονες γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. Η περιοχή αυτή είναι μια ενεργή και σημαντική περιοχή, «η οποία έχει μελετηθεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια», είπε.
Συγκρίνοντας τα σημερινά επίκεντρα με αυτά του καταστροφικού σεισμού του 1956, έδειξε ότι περισσότεροι σεισμοί εντοπίζονται πολύ πιο μακριά από αυτούς του 1956, στην περιοχή βορειοανατολικά του υποθαλάσσιου ηφαίστειου Κολούμπου. Οι σεισμοί δηλαδή, εντοπίζονται στην «περιοχή του ρήγματος της Ανύδρου και δεν εντοπίζονται προς την περιοχή του ρήγματος της Αμοργού» (που έδωσε τον σεισμό του 1956).

Η παρουσίαση «Θαλάσσια έρευνα στην περιοχή της Σαντορίνης-Αμοργού» της καθηγήτριας Παρασκευής Νομικού είναι διαθέσιμη εδώ.
Για τους κατολισθητικούς κινδύνους μίλησε ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, ο οποίος εξήγησε ότι αυτή τη στιγμή, κατολισθητική διακινδύνευση παρατηρείται σε πέντε περιοχές: τον λιμένα των Φηρών, του Αθηνιού, της περιοχής του Αμμουδίου και της Αρμένης και της Θηρασιάς, στον οικισμό Κόρφου. Κάθε μια από αυτές τις περιοχές έχει μελετηθεί και έχουν παρθεί μέτρα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος. «Ήδη έχουμε προτείνει και δομήσει επιχειρησιακά σχέδια […] τα οποία βλέπουμε να εξελίσσονται αυτή τη στιγμή στη Σαντορίνη», δηλώνει ο Λέκκας.

Η παρουσίαση «Γεωδυναμικοί Κίνδυνοι στο Ηφαιστειακό Σύμπλεγμα της Σαντορίνης-Διαχείριση Κατολισθητικού Κινδύνου» του Δρ Ευθύμη Λέκκα είναι διαθέσιμη εδώ.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι την τελευταία πενταετία έχει γίνει προσπάθεια να εγκατασταθεί μια κουλτούρα πολιτικής προστασίας, η οποία «προφανώς περνάει και μέσα από την ενημέρωση των πολιτών και κυρίως περνάει μέσα από την προετοιμασία και την πρόληψη». Δήλωσε ότι «χωρίς να μπορεί κανείς να κάνει καμία απολύτως πρόβλεψη, […] είμαστε σήμερα λίγο πιο αισιόδοξοι απ’ ό,τι ήμασταν χθες» και έκλεισε παροτρύνοντας τους νησιώτες να είναι ψύχραιμοι και να συνεργάζονται με τις αρχές.
Δείτε ολόκληρη την ενημέρωση εδώ: