Ανακοινώθηκαν στις 17 Απριλίου από την Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB) τα 7 πιο απειλούμενα μνημεία και τόποι πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη. Στη λίστα περιλαμβάνονται οι Κυκλάδες, και ειδικά τα νησιά Σίφνος, Σέριφος και Φολέγανδρος.
Την επιλογή έκανε το ΔΣ της Europa Nostra, ενώ τη βραχεία λίστα των 11 από την οποία επιλέχθηκαν οι φιναλίστ είχε προτείνει η Συμβουλευτική Επιτροπή του προγράμματος «7 most endangered». Τα νησιά των Κυκλάδων είχε προτείνει για τη βραχεία λίστα η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (EΛΛΕΤ).
Τη λίστα των 7 απαρτίζουν:
- Τα νησιά των Κυκλάδων, και ειδικά οι Σίφνος, Σέριφος, Φολέγανδρος
- Οι εργατικές κατοικίες (courées) στο Ρουμπέ-Τουρκουάν, Γαλλία
- Ο ναός San Pietro στο Gessate, Μιλάνο, Ιταλία
- Η Συναγωγή της Σιένα, Ιταλία
- Το σπίτι του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού στο Σάμπατς, Σερβία
- Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Κάστρο, Τουρκία
- Η Σιδηρά Πύλη της Αντιόχειας, Τουρκία
Τον κώδωνα του κινδύνου για τις Κυκλάδες κρούει η Europa Nostra: οι κύριοι κίνδυνοι που εντοπίζει ο οργανισμός για το μοναδικό φυσικό και αρχιτεκτονικό τοπίο των Κυκλάδων είναι η ραγδαία αύξηση του τουρισμού και η ανεξέλεγκτη δόμηση. Τονίζεται πως, παρότι ο τουρισμός προωθεί την οικονομική ανάπτυξη, προκαλεί ταυτόχρονα πληθώρα περιβαλλοντικών, πολιτιστικών και κοινωνικών προβλημάτων, όπως υποβάθμιση των φυσικών πόρων, φθορά της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, έλλειψη νερού, προβλήματα στη διαχείριση απορριμμάτων και κοινωνικο-οικονομικές διαφορές. «Τα νησιά κινδυνεύουν να χάσουν τον ιδιαίτερο και αυθεντικό χαρακτήρα τους, καθώς η τουριστική ανάπτυξη και οικοδόμηση απειλεί να επισκιάσει την εγγενή γοητεία τους».
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν από τον υπερτουρισμό τα μικρότερα νησιά, όπως η Σίφνος, η Σέριφος και η Φολέγανδρος, εξαιτίας της πίεσης που ασκείται στις ζωτικές υποδομές τους και της αυξανόμενης ζήτησης για στέγαση. Η κινητοποίηση για νέες κατασκευές εκτός των ορίων των οικισμών έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, όπως αποκαλύπτουν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Ο Πρόεδρος της ΕΛΛΕΤ Στάθης Ποταμίτης δήλωσε: «Η Σέριφος, η Σίφνος και η Φολέγανδρος είναι εμβληματικά νησιά του αρχιπελάγους του Αιγαίου που φιλοξενούν κάθε χρόνο όλο και περισσότερους επισκέπτες. Η ανάδειξή τους μας επιτρέπει να προβάλουμε εμφατικά τους κινδύνους που δημιουργεί η τουριστική τους επιτυχία και ανάπτυξη αλλά και η επιταχυμένη δόμησή τους – και κυρίως την ευθύνη μας να προστατεύσουμε την ομορφιά και τον φυσικό και πολιτιστικό πλούτο που κληρονομήσαμε. Τα νησιά χρειάζονται τη φροντίδα μας ως ελάχιστη ανταπόδοση για όσα μοναδικά μας προσφέρουν και η επιλογή τους από τη Europa Nostra είναι ένα ισχυρό κάλεσμα προς όλους, πολιτεία και ιδιώτες, ντόπιους και διεθνείς επισκέπτες και κατοίκους. Η Ελληνική Εταιρία είναι από χρόνια ταγμένη στην προστασία των Κυκλάδων, και η σημερινή επιλογή των 3 νησιών θα ενισχύσει καίρια τόσο τις δικές μας προσπάθειες όσο και των πολλών συνεργατών και συναγωνιστών μας».
Οι τόποι και τα μνημεία που επιλέχθηκαν θα λάβουν το καθένα επιχορήγηση €10.000 από το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ώστε να υλοποιήσουν μια συμφωνημένη και έγκαιρη δραστηριότητα για τη διάσωση τους. Οι συστάσεις για τη δράση θα διαμορφωθούν από ομάδα εμπειρογνωμόνων της Europa Nostra και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μαζί με τους οργανισμούς που πρότειναν τους 7 φιναλίστ και τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς. Σκοπός είναι να αξιολογηθούν οι περιοχές και να εκδοθεί μια οικονομική και τεχνική έκθεση για τις προτεινόμενες δράσεις.
Κεντρική φωτογραφία: europanostra.org